0

Bảng chiều cao cân nặng của trẻ theo WHO

Trẻ nặng bao nhiêu và cao đến mức nào thì được xem là đạt chuẩn? Đâu là bảng chiều cao cân nặng của trẻ đạt chuẩn? Vì sao “con tôi” lại thấp bé hơn những đứa trẻ đồng trang lứa khác?… Còn vô vàn nỗi băn khoăn của bậc phụ huynh xoay quanh con trẻ. Trong bài viết này, Chọn Chuẩn sẽ chia sẻ chuẩn quốc tế về chiều cao cân nặng của trẻ cũng như cách đo, một vài lưu ý khi đo chiều cao và cân nặng của trẻ.

Tại sao cần theo dõi chiều cao cân nặng của trẻ thường xuyên?

Là bậc làm cha làm mẹ, hẳn ai ai cũng từng có cảm giác lo lắng về sự phát triển của trẻ. Thế nhưng, không phải trẻ hơi ốm một chút là thiếu dinh dưỡng, hay trẻ mập mạp là vừa đủ dinh dưỡng. Nhiều sự hiểu lầm về tình trạng phát triển của trẻ sẽ dẫn đến sự sai lệch trong chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, khiến trẻ dễ rơi vào tình trạng thừa cân, béo phì hay ngược lại, sụt cân, suy dinh dưỡng. Vì vậy, việc sát sao theo dõi chiều cao cân nặng của trẻ sẽ giúp cho cha mẹ:

• Nắm rõ tình trạng cơ thể của bé: Trẻ thiếu cân có thể là biểu hiện của suy dinh dưỡng. Thừa cân so với tiêu chuẩn là dấu hiệu của béo phì. Cho dù là tình trạng nào cũng nguy hiểm và cản trở sự phát triển của trẻ.
• Hiểu về nhu cầu dinh dưỡng của trẻ: Mẹ có thể thông qua chỉ số chiều cao cân nặng của trẻ để đoán được chế độ ăn hàng ngày đã hợp lý chưa. Nếu bé chậm cao so với các bạn thì có thể trẻ đã thiếu canxi và photpho. Trẻ suy dinh dưỡng hay còi xương nên tăng cường thêm năng lượng cho trẻ.
• Liệu rằng bé có đang bị ốm: Khi cơ thể có chịu, ảnh hưởng bệnh lý khiến bé lười ăn nên việc thiếu hụt chất dinh dưỡng khiến trẻ chậm tăng cân và chiều cao.
• Phản ứng kịp thời trước những dấu hiệu bất thường từ trẻ: Không chỉ phát hiện ra vấn đề, từ đó mẹ cũng có thể có được căn cứ đưa ra phương pháp điều trị giúp bé có chiều cao cân nặng ở mức tốt nhất.

Các yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao cân nặng của trẻ

Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao cân nặng của trẻ sẽ giúp các bậc cha mẹ có định hướng phù hợp về chế độ dinh dưỡng, vận động và giáo dục cho trẻ.

Di truyền

Di truyền là yếu tố cơ bản, được thừa hưởng từ bộ gen của cha mẹ. Theo một số nghiên cứu gần đây có chỉ ra rằng, chiều cao của trẻ bị ảnh hưởng 23% từ yếu tố di truyền. Về nhóm máu, lượng mỡ thừa trong cơ thể và cân nặng của cha mẹ có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất của trẻ.

Nhưng di truyền không phải là yếu tố mang vai trò quyết định đến sự phát triển chiều cao và cân nặng của trẻ.

Dinh dưỡng

Dinh dưỡng ảnh hưởng đến 32% sự phát triển về chiều cao cân nặng của trẻ. Ở giai đoạn chưa hoàn thiện về thể chất, bất kỳ sự thiếu hụt nào về dinh dưỡng cũng để lại những hậu quả đến sự phát triển thể chất của trẻ. Chẳng hạn, thiếu hụt canxi sẽ ảnh hưởng đến mật độ xương và răng, lâu dài là chiều cao của trẻ.

Để đảm bảo trẻ phát triển khoẻ mạnh, cha mẹ cần chú ý duy trì chế độ ăn hợp lý theo lứa tuổi. Trong bữa ăn của trẻ cần có đủ 4 nhóm dinh dưỡng chủ đạo là tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Các chất này tốt nhất nên được bổ sung ở các thực phẩm tươi, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Tránh tuyệt đối đồ đóng hộp, đồ ngọt như bánh kẹo, kem…

Bệnh lý

Bệnh lý ở đây có thể là bệnh bẩm sinh hoặc bệnh phát sinh trong chu trình phát triển của trẻ, có thể là bệnh cấp tính hoặc mãn tính. Trẻ nhỏ sức đề kháng kém nên chuyện nhiễm bệnh như viêm hô hấp, rối loạn tiêu hoá, sốt siêu vi… là chuyện dễ hiểu. Nếu không phát hiện xử lý sớm, các bệnh đó sẽ khiến trẻ bị mệt mỏi, chán ăn kéo dài và dẫn đến thiếu dinh dưỡng, chậm lớn.

Theo một nghiên cứu trên “Tạp chí Hiệp Hội Y Khoa Quốc Gia“ (Tạp Chí Y Khoa nổi tiếng tại Hoa Kỳ) vào tháng 1 năm 2000, trẻ có tiền sử mắc các bệnh lý mãn tính nghiêm trọng sẽ có ảnh hưởng lớn đến cân nặng và chiều cao trong tương lai.

Sức khoẻ của mẹ trong thời kỳ mang thai trẻ

Người mẹ có ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành và phát triển của trẻ ngay từ khi còn là một bào thai. Khi mang thai, cơ thể người mẹ không chỉ nuôi bản thân mình mà còn gánh thêm cả một cơ thể sống. Do vậy, khi đang mang bầu, mẹ cần duy trì chế độ dinh dưỡng, luyện tập thể thao, nghỉ ngơi và sinh hoạt khoa học để có một thai kỳ lành mạnh. Một chế độ ăn uống có bổ sung đủ lượng đạm, iod, sắt, acid folic, acid béo không no (DHA, ARA…) là thực sự cần thiết để bé phát triển khoẻ mạnh, thông minh.

Vận động thể chất

Các hoạt động thể chất đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển chiều cao cân nặng ở trẻ. Ngay cả khi trẻ có đầy đủ dinh dưỡng nhưng ít vận động thì cũng khó có được sự phát triển như mong muốn. Đặc biệt, thời điểm dậy thì được gọi là thời điểm vàng để trẻ phát triển toàn diện về thể chất. Nếu không tăng cường vận động trong giai đoạn này, các cơ xương khớp dần cứng lại, tốc độ tăng trưởng cũng theo đó mà giảm dần và khó có thể thay đổi chiều cao trong những năm kế tiếp. Hơn nữa, khi lười vận động mà lại nạp quá nhiều đồ chất vào cơ thể, lượng mỡ tích trữ có thể gây thừa cân, hay các bệnh lý nghiêm trọng như tim mạch, tiểu đường…

Để con phát triển lành mạnh, cha mẹ hay khuyến khích con tham gia các môn thể thao như đá bóng, bơi lội, đạp xe… Các hoạt động này không chỉ giúp con rắn rỏi mà còn tạo môi trường lành mạnh cho con làm quen với các bạn mới, rèn luyện các kỹ năng mềm hữu ích cho cuộc sống như tinh thần đồng đội, làm việc nhóm, quản lý công việc cá nhân, đặt và thực hiện mục tiêu…

Tất nhiên, những yếu tố trên vẫn chưa phải là tất cả. Nhưng đó là những yếu tố nổi bật nhất, có ảnh hưởng rõ rệt nhất đến chiều cao cân nặng của trẻ. Vậy chúng ta làm thế nào xác định được liệu xem trẻ có đang lớn lên mạnh khoẻ hay không?

Bảng chiều cao cân nặng của trẻ dưới 10 tuổi theo chuẩn WHO

Rất may là chúng ta có một thang đo chiều cao cân nặng chuẩn để dõi theo! Theo chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới WHO (World Health Organization), chiều cao cân nặng của trẻ dưới 10 tuổi được nêu như trong bảng dưới đây.

Cách đọc bảng trên như sau

Bảng trên gồm có 3 cột chính là “Bé trai”, “Tháng tuổi” và “Bé gái”.

Lấy cột “Tháng tuổi” làm trung tâm, dò đúng số tuổi của trẻ và chiếu sang bên trái nếu là bé trai, chiếu sang bên phải nếu là bé gái.

Bạn xác định mức độ phát triển của bé theo 3 chỉ số TB, -2SD, +2SD.

• TB: Bé đã đạt chuẩn trung bình
• Dưới -2SD: Trẻ đang suy dinh dưỡng thể nhẹ cân và thấp còi
• Trên +2SD: Trẻ đã thừa cân và trong tình trạng béo phì hoặc chiều cao vượt bậc

Chẳng hạn: như con nhà mình là gái 3.5 tuổi thì chiều cao cân nặng chuẩn của bé gái sẽ là 15kg và 99cm. Tuy nhiên bé nhà mình mới chỉ được 14kg và cao 95cm thôi nên được xem là dạng thấp còi nhẹ. Nên cần được bổ sung chất dinh dưỡng nhiều hơn cho bé. 

Trẻ dưới 10 tuổi phát triển như thế nào?

Quy trình phát triển của trẻ dưới 10 tuổi

Dựa vào bảng chiều cao cân nặng nêu trên, các bác sĩ nhi khoa đã quy định quy trình phát triển của trẻ dưới 10 tuổi như sau:

• Sơ sinh đến 30 ngày tuổi: Bé sẽ tăng 15 gram mỗi ngày trong tháng đầu tiên, vớ mức tăng trung bình là 1200 gram. Đồng thời tăng 2 đến 3 cm chiều cao
• Từ 2 đến 6 tháng tuổi: Cứ mỗi 2 tuần, cân nặng của bé sẽ tăng khoảng 225g. Đến tháng thứ 6, cân nặng sẽ gấp đôi so với lúc mới sinh
• Từ tháng thứ 7 đến tháng thứ 12: Ở giai đoạn phát triển này, bé yêu tiêu tốn nhiều năng lượng cho các hoạt động thể chất đơn giản như bò, trườn, lật, thậm chí một số bé đã bắt đầu chập chững đi. Do vậy, bé sẽ tăng trung bình 500 gram/tháng. Khi tròn 1 tuổi, trẻ sẽ đạt khoảng 72-76 gram và nặng gấp 3 lần cân nặng khi mới sinh.
• Từ 1 đến 6 tuổi: Trong độ tuổi này, bé sẽ không tăng trưởng chiều cao cân nặng nhanh và rõ rệt như giai đoạn trước. Mỗi tháng bé tăng trung bình từ 100-150gram. Đến 6 tuổi, bé có thể nặng 24kg và cao 105 – 115cm. Theo các chuyên gia dinh dưỡng trẻ em, lượng mỡ trên cơ thể trẻ, đặc biệt là ở mặt giảm đi rất nhiều, song hành với đó, cơ thể tập trung phát triển chân và tay.
• Từ 6 đến 10 tuổi: Đây là giai đoạn phát triển rõ rệt về chiều cao ở trẻ. Đến 10 tuổi, trẻ với tốc độ tăng trưởng trung bình sẽ nặng khoảng 18kg và cao 140cm. Thông thường, bé gái đạt được chiều cao tối đa khi thời kỳ kinh nguyệt đến 2 năm, trong khi bé trai đến 17 tuổi mới phát triển dần chậm lại.

Làm sao để trẻ phát triển đạt chuẩn?

Dưới đây là một vài lưu ý nhỏ để trẻ đạt được mức chiều cao cân nặng phù hợp theo lứa tuổi

• Cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong giai đoạn 6 tháng tuổi
• Cho trẻ bú hết một bên để tận dụng dòng sữa cuối vì đây là tuyến sữa giàu chất dinh dưỡng nhất
• Cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết từ đa dạng các loại thực phẩm, đặc biệt là rau củ quả
• Cung cấp nguồn canxi và vitamin cần thiết để thúc đẩy quá trình tăng trưởng chiều cao và khả năng tư duy của trẻ
• Không nên để trẻ thức quá khuya hay ăn quá nhiều trước khi đi ngủ
• Tạo điều kiên để trẻ vận động thể thao hay các hoạt động ngoài trời nhiều hơn

Lưu ý khi đo chiều cao cân nặng của trẻ

Để xác định chính xác chiều cao và cân nặng của trẻ, cha mẹ cần lưu tâm đến những điểm sau đây:

Đo nằm hay đo đứng?

Rất đơn giản! Nếu trẻ dưới 2 tuổi thì đo nằm, nếu trên 2 tuổi thì đo đứng.

Trẻ dưới 2 tuổi (đo nằm):

• Đặt trẻ nằm ngửa trên thước đo, đầu của trẻ phải chạm sát một cạnh thước đo
• Giữ đầu và hai chân đầu gối thẳng, hướng mắt trẻ về trần nhà
• Đặt mảnh gỗ thẳng đứng phải áp sát hai gót chân
• Lấy kết quả với một chữ số lẻ

Trẻ trên 2 tuổi (đo đứng):

• Thước đo phải thẳng, vuông góc sàn nhà cà cố điịnh
• Vạch số 0 của thước đo phải sát sàn nhà
• Cố định trẻ đứng thẳng, hai gót chân áp sát vào thước đo
• Hướng mắt bé về phía trước, hai tay xuôi hướng xuống mặt đất
• Miếng gỗ đo phải áp sáp đỉnh đầu, đặt vuông góc với thước đo

Lưu ý khi đo chiều cao cân nặng:

•  Không mang giày, dép, mũ nón cho trẻ khi đo chiều cao
•  Để đo chiều cao chuẩn nhất, nên đo vào buổi sáng
•  Chiều cao bé trai sẽ hơi nhỉnh hơn so với bé gái
•  Nên đo chiều cao cho bé mỗi tháng 1 lần trong độ tuổi đầu tiên

Chọn cân và chỉnh cân sao cho chính xác?

Không chỉ cách đo mà dụng cụ đo cũng khá quan trọng. Trên thị trường hiện nay có khá nhiều loại cân như cân treo, cân lòng máng, cân đồng hồ, cân điện tử… Tuỳ vào điều kiện mà cha mẹ có thể lựa chọn loạ cân phù hợp. Cần lưu ý là dù bất kỳ loại cân gì, hãy chọn cân chính hãng, có độ nhạy cao, có độ chia tối thiểu 0,1kg.

Lưu ý cho từng loại cân:

• Cân bàn: cần đặt ở vị trí mặt phẳng chắc chắn, thuận tiện cho bé bước lên/ xuống cân
• Cân đòn treo, cân treo đông hồ: cần treo cân ở vị chí ổn định và chắc chắn, chịu được sức nặng ( như xà ngang,…). Dây treo bền và chắc, cần dây bảo vệ quả cân nếu sử dụng cân đòn treo. Mặt cân phải ngang tầm mắt cha mẹ, như vậy khi nhìn khối lượng mới chính xác

Lưu ý về cách đo:

• Chỉnh kim cân về số 0 hoặc tại vị trí cân bằng sau khi cân để kiểm tra độ chính xác.
• Đặt trẻ (nằm ngửa hoặc ngồi) giữa bàn cân, hướng mắt bé nhìn thằng, không cử động tau chân
• Lấy kết quả theo kg với 1 một chữ số lẻ
• Để đo cân nặng chuẩn xác nhât, ba mẹ nên đo sau khi bé đi vệ sinh
• Chỉ nên mặt quần áo tối thiếu, không mang giày dép, mũ nón và các vật dụng khác trong người trẻ khi cân
• Trừ khối lượng của quần áo và tã khi lấy kết quả
• Nên đo khối lượng bé mỗi tháng một lần trong năm đầu
• Cân nặng bé trai sẽ nhỉn hơn đôi chút so với bé gái

Kết luận

Một khi nắm rõ chuẩn phát triển chiều cao cân nặng của trẻ, cha mẹ sẽ bớt hoang mang hơn và có định hướng rõ ràng về chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, luyện tập thể thao phù hợp với trẻ để trẻ có một tuổi thơ lành mạnh, phát triển toàn diện. Hy vọng bài viết này đã san sẻ phần nào nỗi lo của các bậc cha mẹ và đưa ra những thông tin hữu ích, chính xác trong chuyện nuôi con lớn khôn.